Eenzaamheid, waarom er steeds meer singles zijn

Eenzaamheid, waarom er steeds meer singles zijn

betrokkenheid eenzaamheid liefde liefdevol onafhankelijk verbondenheid zelfstandig

Er komen steeds meer singles bij. Uit onderzoek blijkt dat 80% een relatie wil. Er zijn genoeg mogelijkheden, maar speed-daten, online datingbureaus, datingsites en dating-apps voor de telefoon werken niet. Hoe is dat mogelijk? We stellen steeds meer eisen aan onszelf en elkaar. Hoge verwachtingen leiden tot teleurstelling. In jezelf en de ander. Het gevolg is een lage eigenwaarde en/of een onveilige hechting. Dit geldt voor de hele westerse wereld. In deze serie blogs vertel ik over de invloed van de persoonlijke hechtingstijl op het liefdesleven en hoe je dit (positief) kunt beïnvloeden. Aan deze blog ligt langdurig, wereldwijd onderzoek ten grondslag. Voor meer informatie en onderbouwing verwijs ik onderaan dit blog naar een wetenschappelijk artikel. Dit artikel zelf gaat over eenzaamheid.

Oorzaak onveilige hechting

Een onveilige hechting is geen veroordeling of etiket, het is een psychologische en lichamelijke reactie op een situatie. Een soort aangeleerde respons. En wat aangeleerd is, kan ook veranderd worden. Door te leren. Een onveilige hechting is hechting, geschikt voor onveilige situaties. Een onveilige situatie kan bijvoorbeeld een moeder zijn van wie je als jonggeborene gescheiden wordt, bijvoorbeeld door ziekte, of een jeugd met mishandeling, verwaarlozing, veel kritiek, je niet geaccepteerd voelen door (een van je) ouders, het niet beschikbaar zijn van (een van je) ouders (letterlijk of figuurlijk). Maar ook buitengesloten of gepest worden op school, een destructieve relatie, enzovoorts. Het is dus niet per definitie pathologisch, maar op de lange duur niet geschikt om een gelukkig leven te leiden. Het is een mechanisme, gericht op overleven. Helaas blijft het mechanisme vervolgens in stand en houdt het onbedoeld de onveilige situatie (eenzaamheid) in stand.

Levenservaring en gedachten hierover

Jolanda, dochter van een drugsverslaafde moeder en opgegroeid in kindertehuizen en Dominique, in een liefdevol gezin opgegroeid en verliefd geworden op een hele charmante, maar erg egoïstische man die haar veroverde en daarna als vuil behandelde, kunnen naar aanleiding van deze ervaringen op een vergelijkbare manier een onveilige hechting hebben ontwikkeld. Dat heeft invloed op hoe ze met zichzelf en anderen omgaan. Beschadigd en wantrouwig. Twee totaal verschillende levens, kunnen een vergelijkbare beschadiging opleveren. Helaas maken we allemaal beschadigende ervaringen mee, bijna niemand wordt oud zonder nare ervaringen. Net zoals we lichamelijk bijna allemaal wel iets mankeren trouwens. Op zich niet wereldschokkend.

Bij sommige mensen echter, zijn de verwondingen dusdanig ingrijpend, dat het hun relatiegeluk in de weg staat. Maar niet alleen de levenservaringen spelen daarbij een rol. Vooral de persoonlijke interpretatie ervan, de persoonlijke conclusie erover, bepaalt hoe het de toekomst beïnvloedt. Dus levenservaringen plus gedachten erover (die weer worden beïnvloed door zaken als intelligentie en opleiding, de mensen met wie je omgaat, je basiskarakter enzovoorts.)

Misvatting over onafhankelijkheid

De invloed van de gedachten wordt heden ten dage versterkt, doordat er in onze maatschappij en in de media verwarrende signalen worden uitgezonden. Bijvoorbeeld over het zogenaamd nastrevenswaardige van mensen die geheel onafhankelijk en zelfstandig zijn, mensen die niet afhankelijk van een ander mogen zijn. Maar hiermee kweek je ongezonde relaties en een emotioneel ongezonde omgeving. Helaas ervaren we in de huidige maatschappij ontzettend veel stress. Deze zogenaamd nastrevenswaardige onafhankelijkheid levert daar een belangrijke bijdrage aan. In de jaren '40 werd er beweerd dat je kinderen moest leren zichzelf te redden door ze niet te veel liefde te geven. Ze moesten onafhankelijk zijn. Dit kwam de wereld in door een invloedrijk boek uit de jaren ‘20 van John Broadus Watson.

Deze misvatting heeft de samenleving ernstige schade berokkend. Mensen die onafhankelijk zijn lopen gevaar, in de oertijd, maar nu nog. Bowlby (1973) heeft aangetoond dat mensen geboren zijn met een aangeboren psycho-biologisch systeem (het hechtingsgedragssysteem) dat hen motiveert om nabijheid van significante anderen (de hechtingsfiguren) te zoeken. De term hechting verwijst naar de sterke emotionele banden van mensen met anderen op wie ze vertrouwen voor steun, bescherming en comfort.

Het is gezond om je te hechten

Emotionele afhankelijkheid en zorg is nodig voor betrokkenheid en verbondenheid en dat is nodig voor een gezonde sociaal-emotionele zijnswijze. Wat is dan wel emotioneel, fysiek en psychisch gezond? Om je te hechten. Om liefde en verbondenheid te kunnen voelen, ervaren, geven en krijgen. Veilig gehechte mensen kunnen hun eigen verwachtingen effectief communiceren en reageren op de behoefte van hun partner zonder in protestgedrag te vervallen. In mijn blog van volgende maand zal ik ingaan op het thema afhankelijkheid in de relatie.

Meer informatie over het verband tussen hechting als kind en de hechting later als volwassene in een romantische relatie vind je in het artikel: Do Automatic Reactions Elicited by Thoughts of Romantic Partner, Mother, and Self Relate to Adult Romantic Attachment? (Zayas en Shoda, 2005).

Next Post